Raport Grupy Zagranica zawiera analizę działań w zakresie Oficjalnej Pomocy Rozwojowej (ang. Official Development Assistance, ODA) podejmowanej przez polską administrację rządową w roku 2021. Raport, odnosząc się do danych za rok 2021, nie analizuje nowej rzeczywistości związanej z agresją Rosji na Ukrainę w lutym 2022 roku. Pełna skala pomocy udzielonej Ukrainie – w Polsce i za granicą – znana będzie w roku 2023.
Oficjalna Pomoc Rozwojowa to darowizny i pożyczki przekazywane przez instytucje rządowe lub organizacje międzynarodowe, mające na celu wsparcie rozwoju gospodarczego i dobrobytu w krajach rozwijających się.
ODA jest jednym z najważniejszych narzędzi umożliwiających zarówno rządom, jak i społeczeństwu obywatelskiemu wspieranie rozwoju społecznego i ekonomicznego w krajach, które borykają się ze szczególnymi wyzwaniami w tym zakresie. Przede wszystkim powinna przyczyniać się do osiągnięcia Celów Zrównoważonego Rozwoju określonych w Agendzie na rzecz Zrównoważonego Rozwoju 2030. Ponieważ zakres tych celów jest bardzo szeroki, pomoc może być realizowana w wielu dziedzinach, poczynając od świadczenia usług społecznych, przez rozbudowę i modernizację infrastruktury oraz sektorów wytwórczych gospodarki, aż do wsparcia instytucji państwa i społeczeństwa obywatelskiego.
Wspólnym mianownikiem działań zaliczanych do Oficjalnej Pomocy Rozwojowej jest to, że są one nakierowane na strukturalne problemy tkwiące u podstaw ubóstwa i niskiej jakości życia. Działania z zakresu pomocy humanitarnej (ukierunkowane na ratowanie zdrowia i życia ludzi w sytuacjach kryzysowych), a także z zakresu edukacji globalnej (podnoszące świadomość o globalnych współzależnościach) również stanowią istotną i niezbędną odpowiedź na współczesne wyzwania humanitarne i rozwojowe, a związane z nimi koszty wliczane są do puli Oficjalnej Pomocy Rozwojowej.
W latach 2020 i 2021 współpraca rozwojowa – w tym ta udzielana przez Polskę – skupiała się w dużym stopniu na reakcji na pandemię COVID-19, czyli, między innymi, na łagodzeniu bezpośrednich i pośrednich jej skutków. Wsparcie dotyczyło więc nie tylko ochrony zdrowia, ale także przeciwdziałania społecznym i ekonomicznym konsekwencjom pandemii. Prognozy wskazują, że w jej następstwie około 140 mln osób zagrożonych jest skrajnym ubóstwem, stąd apele o zwiększenie oficjalnej pomocy rozwojowej nie tracą na aktualności.